Author Archives: admin

การแสดงงิ้ว เป็นมหรสพอย่างหนึ่งของจีน เล่นเป็นเรื่องเป็นราว มีการขับร้องและเจรจาประกอบท่าทางที่แสดง โดยนำเอาเหตุการณ์ต่างๆในพงศาวดารและประวัติศาสตร์มาดัดแปลงแต่งเติม มีการขับร้องและเจรจาประกอบกับลีลาท่าทางที่แสดง มีแสดงเฉพาะในพระราชวัง เรื่องที่แสดงเป็นเรื่องสั้นๆ โดยงิ้วได้วิวัฒนาการโดยได้มีผู้ดัดแปลงแก้ไขให้ดีขึ้นทุกยุคสมัย ส่วนเรื่องที่แสดงก็เป็นเรื่องในพงศาวดาร เกร็ดพงศาวดาร ประวัติศาสตร์ และนิทาน เช่น ไซฮั่น ตั้งฮั่น ศิลปะของชาวจีนตั้งแต่อดีตกาลนั้น ไม่เน้นการแสดงศิลปะรูปแบบเดียวแต่จะเน้นไปในด้านการผสมผสานศิลปะร่วมกัน เช่น การขับร้องจะต้องมีระบำหรือนาฏลีลาประกอบพร้อมกับการบรรเลงดนตรี การระบำรำฟ้อนต่างๆ มักมีการขับร้องและบรรเลงดนตรีควบคู่กันไป เป็นต้น ซึ่งมีความแตกต่างกับศิลปะตะวันตกเป็นอย่างมาก อุปรากรจีนเป็นศิลปะชั้นสูงที่มีแบบแผนประเพณีสืบทอดมาจนถึงปัจจุบัน นักแสดงต้องผ่านการฝึกฝนตั้งแต่เยาว์วัย ความโดดเด่นของการแสดงงิ้วนอกจากลีลาการร่ายรำ การเคลื่อนไหวของผู้แสดงแล้ว เสื้อผ้าเครื่องแต่งกายตลอดจนการแต่งหน้าก็เป็นส่วนสำคัญที่ทำให้มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว ซึ่งการแต่งกายของตัวละครจะบ่งบอกถึงบทบาทของตัวแสดง ไม่ว่าจะเป็นหมวก เสื้อผ้า เข็มขัด รองเท้า สีสันของเสื้อผ้า เครื่องประดับ ตลอดจนลวดลายที่ปักอยู่บนเสื้อแต่ละตัวสามารถทำให้ผู้ชมรู้ถึงลำดับยศฐาบรรดาศักดิ์ ขุนนางฝ่ายบุ๋น ฝ่ายบู๊ คหบดี … Continue reading →

เมื่อเราพูดถึง ศิลปะ เรามักจะหมายถึง ความงาม แต่ความงามในที่นี้เป็นเรื่องของคุณค่า (Value) ที่เป็นคุณค่าทางสุนทรียะ แตกต่างจากคุณค่าทางเศรษฐกิจ ที่เป็นราคาของวัตถุ แต่เป็นคุณค่าต่อจิตใจ ความงามเกิดขึ้นด้วยอารมณ์มิใช่ด้วยเหตุผลความคิดหรือข้อเท็จจริง คนที่เคร่งครัดต่อเหตุผลหรือเพ่งเล็งไปที่คุณค่าทางวัตถุจะไม่เห็นความงาม คนที่มีอารมณ์ละเอียดอ่อนไหวจะสัมผัสความงามได้ง่ายและรับได้มาก ความงามให้ความยินดี ให้ความพอใจได้ทันทีโดยไม่ต้องมีเหตุผล ความยินดีนั้นเกิดขึ้นเองโดยไม่มีการบังคับ ความงามนั้นเกี่ยวข้องกับวัตถุก็จริงแต่มิได้เริ่มที่วัตถุ มันเริ่มที่อารมณ์ของคน ปัจจุบันความก้าวหน้าของเทคโนโลยีทำให้เราได้สัมผัสกับงานศิลปะในรูปแบบสื่อดิจิตอล ที่ทำให้งานศิลป์เป็นสิ่งที่เข้าถึงและจับต้องได้มากขึ้น ยิ่งไปกว่านั้นเมื่อใส่เรื่องราวเข้าไปรวมกับเทคนิคคอมพิวเตอร์ ก็จะทำให้งานดีไซน์ดูมีชีวิตขึ้นมา งานกราฟ ฟิก โฆษณา นอกจากเครื่องมือซอฟต์แวร์แล้วล้วนแต่ต้องใช้ศิลปะในการรังสรรค์ แต่การจะสร้างงานศิลปะในระบบดิจิตอลนั้นเป็นเรื่องที่ยาก ใช้เทคนิคที่ต่างกัน เครื่องมือที่ใช้มีความละเอียดน้อยกว่า เรียกว่าพอใช้ได้แต่งานไม่ออกมาสมบูรณ์อย่างที่ควร งานดิจิตอลจะเน้นความเหมือนจริง ส่วนงานศิลปะจะเน้นเรื่อง Passion อารมณ์ความรู้สึกสื่อปรัชญาแนวคิด อีกทั้งชิ้นงานจับต้องได้ในมุมมองหลายมิติ แม้ตอนนี้เราจะมีเทคโนโลยีที่ใช้ปากกาวาดได้เหมือนธรรมชาติ แต่เทคนิคแตกต่าง เครื่องมือมีราคาแพงอย่างเช่นจอภาพต้องกว้างและให้สีทีคมชัดครบถ้วน แสดงสีตามจริงไม่ใช่พิมพ์ออกมาแล้วเป็นอีกสี ปากกาดิจิตอลที่นำเข้าข้อมูลต้อง … Continue reading →

ผู้สร้างสรรค์ผลงานศิลปะ หรือผู้ที่มีประสบการณ์การทำงานศิลปะหลายๆท่าน ปฏิเสธเจ้าเครื่องมือที่มีลักษณะเป็นกล่องสีเหลี่ยม มีหน้าจอ และมีก้อนพลาสติกที่พอดีกับอุ้งมือ ที่ทำหน้าที่ในการบังคับการใช้งาน อย่างสิ้นเชิง ทั้งๆที่มันสามารถเป็นเครื่องมือในการทำงานที่มาทดแทนเครื่องมือในการทำงานศิลปะได้เกือบหมดทุกประเภท ผู้สร้างสรรค์ผลงานศิลปะ หรือผู้ที่มีประสบการณ์การทำงานศิลปะหลายๆท่าน ปฏิเสธเจ้าเครื่องมือที่มีลักษณะเป็นกล่องสีเหลี่ยม มีหน้าจอ และมีก้อนพลาสติกที่พอดีกับอุ้งมือ ที่ทำหน้าที่ในการบังคับการใช้งาน อย่างสิ้นเชิง ทั้งๆที่มันสามารถเป็นเครื่องมือในการทำงานที่มาทดแทนเครื่องมือในการทำงานศิลปะได้เกือบหมดทุกประเภท การสร้างสรรค์ผลงานดิจิทัล คือการทำงานของสมองทั้ง 2 ด้าน สมองมนุษย์มีระบบการคิด 2 ด้านคือสมองด้านขวา คิดเรื่องความคิดสร้างสรรค์ ศิลปะ จินตนาการ ส่วนด้านซ้ายเป็นเรื่องของเหตุผล การคำนวน เป็นต้น  ด้งนั้นในการสร้างสรรค์งาน 3 มิติ (3D) จึงเป็นการทำงานที่สัมพันธ์กันระหว่างสมองทั้ง 2 ด้าน เนื่องจากการสร้างโมเดล หรือการกำหนดความเคลื่อนไหวของโมเดล จะต้องใช้ตัวเลขเป็นตัวกำหนด มีการคำนวน … Continue reading →

ศิลปะการแสดงเป็นสิ่งเชิดหน้าชูตา เป็นศาสตร์ชั้นแนวหน้าที่ทุกคนต้องเรียนรู้ ต้องสนใจ และต้องพยายามทำให้ได้ จนเกิดเป็นความเชื่อที่ว่า หากชายใดจะไปขอลูกสาวใคร จะต้องตอบคำถาม 2 ข้อ คือ รำมโนราห์เป็นหรือไม่ และขโมยควายเป็นหรือไม่ ถ้าไม่เป็นหรือขาดความรู้ ความสามารถข้อใดข้อหนึ่ง ฝ่ายพ่อตาแม่ยายก็จะไม่ยกลูกสาวให้ เพราะถือว่าเป็นบุคคลที่ขาดความรู้ความสามารถ ขาดประสบการณ์ เนื่องจากศิลปะการแสดง สามารถนำไปเป็นอาชีพได้ อีกทั้งยังเป็นที่เชิดหน้าชูตาให้แก่ครอบครัวอีกด้วย ส่วนเรื่องขโมยควายนั้น ไม่ได้เป็นการส่งเสริมการลักขโมย แต่เป็นการแสดงออกถึงความกล้าได้กล้าเสีย มีความเป็นนักสู้ สามารถปกป้องคุ้มครองวัวควาย ซึ่งเป็นเครื่องมือทำมาหากินของครอบครัวได้ มโนราห์ เป็นการละเล่นพื้นเมืองภาคใต้ที่สืบทอดกันมานานและนิยมกันอย่างแพร่หลาย เป็นการละเล่นที่มีทั้งการร้อง การรำ บ้างก็เล่นเป็นเรื่อง แสดงตามคติความเชื่อที่เป็นพิธีกรรม สันนิษฐานว่าได้รับอิทธิพลจากการร่ายรำของอินเดียโบราณ ก่อนสมัยศรีวิชัย มาจากพ่อค้าชาวอินเดีย สังเกตได้จากเครื่องดนตรีที่ เรียกว่า เบญจสังคีต ซึ่งประกอบด้วย โหม่ง … Continue reading →

โขนเป็นนาฏศิลป์ชั้นสูงที่เก่าแก่ของไทย มีมานานตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยา ตามหลักฐานจากจดหมายเหตุของลาลูแบร์ ราชทูตฝรั่งเศสสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช ได้กล่าวถึงการเล่นโขนว่าเป็นการเต้นออกท่าทางเข้ากับเสียงซอและเครื่องดนตรีอื่นๆ ผู้เต้นสวมหน้ากากและถืออาวุธ โขนเป็นที่รวมของศิลปะหลายแขนง คือ โขนนำวิธีเล่นและวิธีแต่งตัวบางอย่างมาจากการเล่นชักนาคดึกดำบรรพ์ โขนนำท่าต่อสู้โลดโผน ท่ารำท่าเต้นมาจากกระบี่กระบอง และโขนนำศิลปะการพากย์การเจรจา หน้าพาทย์เพลงดนตรี การแสดงโขน ผู้แสดงสวมศีรษะคือหัวโขน ปิดหน้าหมด ยกเว้น เทวดา มนุษย์ และมเหสี ธิดาพระยายักษ์  มีต้นเสียงและลูกคู่ร้องบทให้และมีคนพากย์และเจรจาให้ด้วย เรื่องที่ใช้แสดงโขนในปัจจุบันนี้นิยมเพียงเรื่องเดียว คือ เรื่องรามเกียรติ์ ซึ่งไทยได้เค้าเรื่องเดิมมาจากเรื่องรามายณะของอินเดีย มีอยู่หลายตอนที่เรื่องรามเกียรติ์ดำเนินความแตกต่างจากเรื่องรามายณะมาก โดยเหตุที่เรื่องรามเกียรติ์เป็นเรื่องยาว ไม่สามารถแสดงให้จบในวันเดียวได้ บูรพาจารย์ทางด้านการแสดงโขน จึงแบ่งเรื่องราวที่จะแสดงออกเป็นตอนๆ มีศัพท์เรียกโดยเฉพาะว่า “ชุด” การที่เรียกการแสดงโขนแต่ละตอนว่าชุดนั้น เรียกตามแบบหนังใหญ่ คือเขาจัดตัวหนังไว้เป็นชุดๆจะแสดงชุดไหนก็หยิบตัวหนังชุดนั้นมาแสดง โขนเป็นจุดศูนย์รวมของศาสตร์และศิลป์หลากหลายแขนง เช่น วรรณกรรม วรรณศิลป์ … Continue reading →

การเรียนรู้ศิลปะ เป็นกิจกรรมการเรียนที่มีประโยชน์ต่อการพัฒนาผู้เรียนในหลายด้าน ช่วยให้ผู้เรียนมีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ มีจินตนาการทางศิลปะ ชื่นชมความงาม มีสุนทรียภาพ ความมีคุณค่า ซึ่งมีผลต่อคุณภาพชีวิตมนุษย์ กิจกรรมทางศิลปะยังช่วยพัฒนาผู้เรียน ทั้งด้านร่างกาย จิตใจ สติปัญญา อารมณ์ สังคม ตลอดจนการนำไปสู่การพัฒนาสิ่งแวดล้อม ส่งเสริมให้ผู้เรียนมีความเชื่อมั่นในตนเอง อันเป็นพื้นฐานในการศึกษาต่อหรือประกอบอาชีพได้ ในโลกของเด็ก ศิลปะ คือ การแสดงออกอย่างอิสระเสรี ที่เต็มไปด้วยจินตนาการและความคิดสร้างสรรค์ในสิ่งต่างๆ ความบริสุทธิ์ จริงใจ เปิดเผย ตรงไปตรงมา สิ่งเหล่านี้ล้วนเป็นตัวกระตุ้นให้เกิดการพัฒนาสมองทั้ง 2 ด้าน คือ ด้านอารมณ์และความเป็นเหตุผล รวมทั้งพัฒนาการด้านร่างกาย อารมณ์ สังคม สติปัญญา และการพัฒนาภาษา เพียงแต่ผู้ใหญ่ที่อยู่ใกล้ชิดเปิดโอกาสสนับสนุนให้เด็กได้แสดงออก ชื่นชมต่อธรรมชาติ การเคลื่อนไหว ดนตรี … Continue reading →

“ศิลปะการแสดง คือ การแสดงออกถึงจินตนาการ ความปรารถนาในจิตใจของมนุษยชาติ”ในขณะที่การแสดงเป็นสัญชาตญาณอย่างหนึ่งของมนุษย์ เราทุกคนมีความปรารถนาอยากเป็นนักแสดงเสมอ บางครั้งความรู้สึกนี้อาจถูกเก็บซ่อนไว้ภายในใจ ความรู้สึกอยากเป็นนักแสดงเกิดขึ้นกับทุกๆ คน และเป็นความรู้สึกที่อยากแสดงออก อยากถ่ายทอดระบายความรู้สึกในสิ่งที่ตนประทับใจอย่างเปี่ยมล้น หรือบางครั้งเพียงเพื่อต้องการสื่อสารให้ผู้อื่นได้รับรู้ เป็นความจริงว่าความรู้สึกอยากแสดงออกของเรานั้นไม่มีในงานศิลปะแขนงอื่น ไม่ใช่ว่าเราทุกคนอยากจะเป็นนักดนตรี จิตรกร ประติมากร สถาปนิก นักประพันธ์ ด้วยเหตุนี้ความเป็นนักแสดงจึงได้รับความสนใจมากเป็นพิเศษ มนุษย์เราทุกคนเป็นนักแสดงได้ทั้งนั้น ไม่ว่าจะมากหรือน้อยก็ตาม เพราะการแสดงไม่ว่าจะอยู่ในรูปแบบใด ลักษณะใด จะเป็นการกระทำที่ยั่วยวนจิตใจมนุษย์ได้มากที่สุด เราสนใจพฤติกรรมของมนุษย์ด้วยกัน และพร้อมที่จะแสดงออกเช่นกัน นอกจากนั้นในบางครั้งเราเสแสร้งแกล้งทำคิดว่าเราเป็นบุคคลอื่น “การแสดง คือ ศิลปะของการทิ้งบุคลิกของตนเอง แล้วนำเอาบุคลิกความรู้สึกของตัวละครมาสวมใส่ และทำให้การสวมใส่นั้นดูเป็นจริงเป็นจังสำหรับผู้ชม” การแสดงจึงเหมือนการถ่ายทอดความรู้สึกนึกคิดของตัวละคร ผู้แสดงต้องสวมใส่บุคลิกนั้นอย่างมีชีวิต ต้องรู้สึกในบทบาทการแสดง หากการแสดงเป็นเพียงการเสแสร้างแกล้งทำ และเพียงให้ดูเหมือนจริงผู้ชมก็จะสังเกตเห็นถึงข้อบกพร่องเหล่านั้นได้ ผู้แสดงมีหน้าที่ในการควบคุมร่างกาย จิตใจ น้ำเสียง อารมณ์ความรู้สึกด้วยจิตสำนึกและรู้สึกจริงใจในสิ่งที่ตนเองกระทำอย่างจริงใจ … Continue reading →

ยุคก่อนประวัติศาสตร์มนุษย์เริ่มรู้จักออกแบบตกแต่งที่อยู่อาศัยภายในถ้ำ รู้จักแบ่งพื้นที่ในการใช้สอยอย่างหยาบ ๆ คร่าว ๆ เช่น ส่วนที่นอน ที่กินอาหาร การรู้จักวางอาวุธสิ่งของเครื่องใช้ไว้เป็นที่เป็นทางเพื่อความสะดวกในการหยิบใช้งาน การรู้จักตกแต่งร่างกายและสิ่งของเครื่องใช้ด้วยสีและลวดลาย ทั้งนี้อาจแสดงออกเพื่อวัตถุประสงค์หลายประการ เช่น การบอกสถานภาพทางสังคม การดึงดูดความสนใจจากผู้อื่น การสนองตอบอุดมคติและความเชื่อ การพรางตัวให้กลมกลืนกับสิ่งแวดล้อม เป็นต้น แม้มนุษย์ในยุคนั้นไม่ระบุวัตถุประสงค์ไว้ชัดเจน แต่จากหลักฐานที่ค้นพบจากแหล่งต่าง ๆ ทั่วโลก แสดงให้เห็นพอเป็นแนวทางสันนิษฐานให้สอดคล้องกับหลักวิชาสาขา ต่าง ๆ รวมทั้งการจัดแสดงหรือจุลนิทัศน์ด้วย การจัดแสดงหรือจุลนิทัศน์ทางการศึกษานั้นไม่ได้รับอิทธิพลทางความคิดมาจากการจัดแสดงสินค้าโดยตรง แต่เกิดจากความคิดของนักการศึกษาที่จะสร้างสื่อเพื่อใช้ในการเรียนการสอน ทำให้การจัดแสดงหรือจุลนิทัศน์และนิทรรศการจัดเป็นกิจกรรมในกระบวนการเรียนการสอนหรือการศึกษาอย่างหนึ่ง การใช้กระดานดำเป็นครั้งแรกเมื่อ 400 กว่าปีก่อน ก็อาจนับเป็นการใช้จุลนิทัศน์ทางการศึกษาในยุคเริ่มต้นด้วย การจัดแสดงหรือจุลนิทัศน์ทางการศึกษาอย่างเป็นกิจจะลักษณะครั้งแรกนั้นก็เกิดขึ้นในปี ค.ศ. 1900 กล่าวคือ พิพิธภัณฑสถานแห่งฟิลาเดลเฟียได้รวบรวมภาพถ่ายส่งไปบริการโรงเรียนต่าง ๆ ในรัฐเพนซิลวาเนียเพื่อให้ครูใช้เป็นอุปกรณ์การสอนและจัดแสดงตามมุมต่าง ๆ … Continue reading →